ضرورت داشتن فعالیت بدنی و ورزش در نوجوانان

اهمیت دادن به فعالیت بدنی در طول زندگی می تواند انسان را شاداب و سر زنده نگه دارد. ورزش کردن می تواند رشد مغزی را تحریک کرده و عملکرد شناختی افراد را تقویت کند و باعث به وجود آمدن سلول های عصبی جدیدی در مغز می شود. ایجاد سلول های عصبی جدید در مغز عملکرد یادگیری را تقویت می کند.

با اینکه نوجوانی مرحله سالم زندگی تصور می شود، ولی در این دوره برخی بیماری ها، بویژه بیماری های غیر واگیر مانند چاقی و دیابت بروز فراوانی دارد و آسیب های قابل توجهی وجود دارد که بیشترآن ها قابل پیشگیری یا درمان هستند. در طی این مرحله، نوجوانان الگوهای رفتاری- غذایی و نیز فعالیت بدنی متفاوتی را بروز می دهند که می تواند سلامت آنها را در حال و آینده در معرض خطر قرار دهد. با تغذیه سالم و فعالیت بدنی مناسب در دوره نوجوانی، از بروز بیماری های غیروا گیر در مرحله بزرگسالی پیشگیری می شود.

تحرک و فعالیت بدنی نقش بسیار مهمی در سلامتی کودکان سنین مدرسه و نوجوانان دارد و ضمن کاهش وزن و حفظ تناسب اندام، مانع از بروز بسیاری از بیماری ها در دوران بزرگسالی خواهد گردید. عادت به انجام فعالیت بدنی نیز مانند عادت غذایی امری است که از سنین کودکی شکل می گیرد. فعالیت بدنی هم برای بدن و هم برای رشد ذهنی کودکان سنین مدرسه و نوجوانان بسیار مفید است.

چه میزان فعالیت بدنی برای دانش آموزان توصیه می شود؟

ورزش ها باعث افزایش پیامد های سلامت روان بهتری مانند خلق و خو، عزت نفس در نوجوانان می شوند و اضطراب و افسردگی را کاهش می دهند، از طرفی چون ورزش های هوازی باعث تقویت دستگاه قلبی و عروقی می گردد، بهترین نوع ورزش ها در دانش آموزان به شمار می رود. تمرینات هوازی باعث کاهش وزن و کاهش درصد چربی بدنی و باعث افزایش مهارت های اجتماعی و افزایش اعتماد به نفس می شود.

ورزش های گروهی مانند فوتبال، بسکتبال، والیبال جزو بهترین ورزش برای نوجوانان محسوب می شود، چون علاوه بر تناسب اندام نوجوان باعث رشد مناسب و قد بلند نوجوانان نیز می شود.

ورزش های رقابتی، قایق رانی، شنا، کوهنوردی، دوچرخه و پیاده روی نیز در دسته بهترین و مناسب ترین ورزش برای نوجوانان قرار داده شده است که علاوه بر تاثیر فعالیت بدنی بر کیفیت سلامت روان و جسم، باعث بهبود کیفیت خواب در این گروه سنی هم می شود و نتیجه آن ترشح بیشتر هورمون رشد است.

کودکان سنین مدرسه و نوجوانان باید روزانه 3 ساعت و یا حداقل یک ساعت فعالیت بدنی با برنامه ریزی منظم و متناسب با سن و جنس داشته باشند.

تمرین مناسب فعالیت بدنی در نوجوانان به موارد زیر کمک می کند:

*تکامل بهتر و سلامتی سیستم عضلانی-اسکلتی (استخوان، دستگاه قلبی عروقی (قلب و ریه ها))

*سلامتی سیستم عصبی ماهیچه ای( مانند هماهنگی و کنترل بهتر حرکات)

*کنترل و نگهداری وزن مناسب و متعادل

*فعالیت بدنی دارای اثرات مفید روانی در افراد نوجوان بصورت افزایش کنترل برخود و غلبه بر اضطراب و افسردگی می باشد.

*شرکت در فعالیت های ورزشی کمک می کند دانش آموزان موقعیت هایی را برای ابراز وجود، افزایش اعتماد به نفس، تعاملات اجتماعی و همدلی با دیگر افراد جامعه را پیدا کنند.

*افراد دارای فعالیت بدنی مطلوب، در کسب عادات مفید بهداشتی و اجتناب از رفتارهای سوء (مانند سیگار کشیدن، مصرف مشروبات الکلی و مواد مخدر) موفق تر بوده، در انجام تکالیف مدرسه و فعالیت های علمی هم از توانایی های بیشتری برخوردار می باشند.

برای افزایش فعالیت بدنی در نوجوانان باید  به  موارد زیر  توجه شود:

*برای انجام فعالیت بدنی کودکان سنین مدرسه و نوجوانان تشویق به کاهش زمان تماشای تلویزیون، بازی های کامپیوتری، استفاده از تبلت و موبایل به روزی 30 دقیقه

*تشویق به ایستادن و راه رفتن کودک یا نوجوان بعد از یک مدت نشستن

*انجام حرکات کشش دست و پا، کاراته، دراز و نشست در خانه

*ثبت نام کودکان سنین مدرسه و نوجوانان در یک کلاس ورزش آنلاین یا استفاده از اپلیکیشن های ورزشی

*در صورت امکان تشویق به بازی کردن با توپ، طناب، پیاده روی، لی لی، دوچرخه و اسکیت در خانه، بالکن یا حیاط

تشویق برای شرکت در کارهای منزل مثل جارو کردن، گردگیری خانه، انجام کارهای باغچه، آب دادن به گلدان ها در منزل، مرتب کردن وسایل شخصی، نظافت اتاق و موارد مشابه.

*تقسیم بندی فعالیت بدنی در طول روز (فعالیت بدنی می تواند در صبح سی دقیقه و درعصر نیز سی دقیقه صورت گیرد)

مریم کمالی – کارشناس بهبود تغذیه جامعه شبکه بهداشت و درمان شهرستان فیروزآباد